Emotie-eten
Emotie-eten is normaal en iedereen doet het wel eens, maar als het een terugkerend patroon wordt dat je welzijn beïnvloedt, kan het nuttig zijn om er actief mee aan de slag te gaan. Maar wat is emotie-eten precies, en belangrijker nog, hoe kom je er vanaf?
Emotie-eten is eten om emoties te reguleren in plaats van om fysieke honger te stillen. Je grijpt vaak naar comfortfood, bijvoorbeeld naar chocola, chips of koekjes als je je verdrietig, gestrest, eenzaam of verveeld voelt. Dit komt omdat zogenaamd comfort-food het stofje dopamine bevat, wat zorgt voor een blij gevoel. Vaak kom je in een vicieuze cirkel terecht: het eten lost het probleem niet op, wat kan leiden tot schuldgevoelens en opnieuw emotie-eten. Hierdoor creëer je een ongezonde levensstijl en leidt veelal tot overgewicht.
Kenmerken van emotie-eten
- Emotioneel gedreven: Het eten wordt vaak uitgelokt door een emotie, zoals stress of verdriet, en niet door een lege maag.
- Ongezonde keuzes: Emotie-eters hebben de neiging om calorierijk, suiker- of vetrijk voedsel te kiezen, zoals chips, chocolade of ijs.
- Tijdelijk effect: Het eten kan op korte termijn troost bieden, maar op de lange termijn leidt het vaak tot schuldgevoelens of spijt.
- Eetgedrag zonder controle: Het kan lijken alsof je geen controle hebt over wat of hoeveel je eet.
- Patroon of gewoonte: Het kan een gewoonte worden om automatisch naar eten te grijpen bij emotionele triggers.
Oorzaken van emotie-eten
- Stress & vermoeidheid: Langdurige stress en/of vermoeidheid verhoogt het cortisolniveau in je lichaam, waardoor de behoefte aan calorierijk en troostrijk voedsel toeneemt.
Je hebt de zoveelste drukke werkdag achter de rug, je voelt je opgejaagd en moe. Zonder erbij na te denken grijp je naar een reep chocolade of een zak chips om even tot rust te komen. - Troost of beloning: Voedsel kan worden geassocieerd met comfort of een beloning.
Je vindt dat je iets lekkers hebt 'verdiend' na het klaren van die vervelende klus, dus vanavond lekker laten thuisbezorgen en niet hoeven koken. - Oude gewoonten & opvoeding: Als je als kind werd getroost of beloond met eten, kan dit patroon in je volwassen leven blijven doorwerken.
Wanneer je was gevallen of je hoofd had gestoten en je als troost een ijsje of snoepje kreeg. - Vermijden van emoties: Eten kan een manier zijn van afleiding om pijnlijke emoties of situaties niet onder ogen te hoeven zien.
Je voelt je eenzaam of onzeker en in plaats van deze gevoelens toe te laten, zet je een film op en eet je gedachteloos een pak koekjes op, zonder echt te genieten. - Sociale druk & culturele invloeden: Sommige mensen zijn opgegroeid met de gewoonte om eten te gebruiken om emoties te reguleren.
Eten wordt vaak geassocieerd met gezelligheid. Denk hierbij aan de taart die standaard geserveerd wordt tijdens verjaardagen of het koekje bij de koffie.
Hoe herken je emotie-eten?
- Je hebt plotselinge, intense trek, vaak in specifiek "troostvoedsel".
- Je voelt je niet voldaan, zelfs niet na een grote maaltijd.
- Je hebt achteraf spijt, schaamte of schuldgevoel.
- Het eten gebeurt vaak impulsief en zonder bewuste planning.
Hoe kun je ermee omgaan?
- Herken je triggers: Let op welke emoties of situaties leiden tot eetbuien.
- Vind alternatieven: Zoek naar andere manieren om met emoties om te gaan, zoals sporten, praten met een vriend, meditatie of een hobby.
- Luister naar je lichaam: Probeer onderscheid te maken tussen fysieke honger en emotionele trek.
- Stel uit: Geef jezelf een paar minuten voordat je iets eet om te bepalen of je echt honger hebt.
- Professionele hulp: Als het een groot probleem is, kan een voedingscoach helpen om emotie-eten aan te pakken.
Het doorbreken van emotie-eten is een proces dat geduld en zelfliefde vereist. Kleine stappen en gezonde keuzes maken een groot verschil. Kies voor zelfzorg en bouw een gezonde relatie op met voeding én jezelf. Het belangrijkste? Wees lief voor jezelf, herken het moment en leer hoe je op andere manieren met emoties en voeding kunt omgaan.
Omdat emotie-eten vaak een complex en langdurig proces is, kan coaching je helpen om inzicht te krijgen in je gewoontes en je te begeleiden bij het vinden van duurzame oplossingen. Samen werken we stap voor stap aan het doorbreken van patronen en het ontwikkelen van gezondere copingstrategieën.